شناخت حافظه اصلی یا اولیه و کاربرد آن
 
 یکی از مهمترین حافظه هایی که در کامپیوتر ضروری است حافظه اولیه (PRIMARY MEMORY) یا حافظه اصلی (MAIN MEMORY) خواهد بود.مقدار حافظه اصلی در ذخیره سازی داده های زیاد باعث افزایش سرعت پردازش داده ها در کامپیوتر خواهد شد . لذا اهمیت مقدار و سرعت آن بسیار مد نظر قرار می گیرد . در ای قسمت به تشریح این حافظه ها می پردازیم :
واحد های حافظه : حافظه کامپیوتر با واحد های خاصی سنجیده می شود . چون مبنای کار با کامپیوتر بر اساس مبنای دو می باشد ، پس رابطه غیر معمولی با سنجش واحد های حافظه وجود دارد که در ادامه با آنها آشنا می شویم .
تعریف BIT : کوچکترین واحد حافظه (BIT) می باشد . یک بیت عبارت است از یک واحد حافظه که می تواند عدد یک یا صفر را در خود ذخیره کند . ذخیره سازی صفر و یک را بدین ترتیب می توان تفسیر کرد . اگر یک سیم دارای برق باشد ، ارزش عدد یک را دارد و اگر سیم برق نداشته باشد ارزش صفر را دارد.
تعریف BYTE : هر هشت بیت اطلاعات را یک بایت (BYTE) می گویند . یک بایت کوچکترین واحد از نظر آدرس دهی و دسترسی می باشد هر بایت می تواند بازه عددی بین صفر تا 255 را در خود ذخیره کند .
تعریف کلمه (WORD) : کلمه شامل دو بایت می باشد . در برنامه های کامپیوتری به زبان اسمبلی کاربرد کلمه بسیار زیاد می باشد . هر کلمه می تواند مقدار صفر تا 65535 را در خود ذخیره کند . کلمه به دلیل دو بایتی بودن کاربرد زیادی در محاسبات ریاضی در انواع زبان های کامپیوتری را دارد.
تعریف کیلو بایت (K.B) : هر کیلو بایت شامل 1024 بایت می شود .
1K.B=210BYTE
تعریف (M.B) : مگا بایت با نام اختصاری (M.B) ‌سنجش می شود . این واحد برای سنجش میزان حافظه رم RAM و دیسک نرم به کار میرود . 1M.B=210K.B=220BYTE
تعریف (G.B) : گیگا بایت با اختصار (G.B) مشخص می شود .این واحد ، سنجش میزان حافظه اصلی کامپیوتر های اصلی و ابر کامپیوتر و امروزه برای ظرفیت دیسک های سخت کامپیوتر شخصی بکار می رود.
1G.B=210M.B=220K.B=230BYTE
تعریف (T.B) : تر ابایت با اختصار (T.B) مشخص می شود . این واحد از حافظه برای مجموع اطلاعات یک سایت کامپیوتری مناسب است. 1T.B=210G.B=220M.B=230K.B=240BYTE
تعریف (E.B) : اگزا بایت با علامت اختصاری (E.B) نشان داده می شود . اگزا بایت حافظه بسیار بالایی است . این واحد حافظه کامپیوتری برای مجموعه ای از سایت های کامپیوتری متصل به اینترنت کاربرد دارد.
1E.B=210T.B=220G.B=230M.B=240K.B=250BYTE

انواع حافظه اصلی و کاربرد آن :
 
 حافظه اصلی از دو قسمت RAM و ROM تشکیل یافته است .اما برخی مدل های آن شامل PROM و EPROM نیز می باشند .
حافظه RAM : حافظه با دستیابی تصادفی (RANDOM ACCESS MEMORY) مهمترین بخش حافظه اصلی را تشکیل می دهد .
مشخصات : جنس این حافظه از جنس (IC) مدار مجتمع است ، بر روی این نوع حافظه هم اطلاعات نوشته می شوند و هم اطلاعات را می توان از روی آن خواند .( پس این حافظه هم خواندنی و هم نوشتنی است)
نکات تکمیلی : هر برنامه که می خواهد اجرا شود باید در حافظه RAM قرار بگیرد
هر چه مقدار یک RAM بالا باشد سرعت و قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود .
 
 حافظه ROM : حافظه فقط خواندنی (READ ONLY MEMORY) یکی دیگر از حافظه های پر کاربرد می باشد . بر روی این حافظه فقط یک بار اطلاعات نوشته می شود و از آن پس این حافظه فقط خواندی محسوب می شود . محتوای این حافظه اطلاعات ویژه دارا می باشد که باید برای همیشه باقی بماند . در حافظه های ROM اطلاعاتی مانند یک قطعه ، برنامه خاص یا پارامترها و محدودیت های سخت افزاری و نرم افزاری نوشته می شود . هرگاه CPU نیاز به برنامه داخلی ROM با یکی از پارامترهای آن دارد مقدار مورد نظر را می تواند از این حافظه بخواند .
نکته : محتوای حافظه ROM عموماً توسط کارخانه سازنده در ROM ذخیره سازی میشود.
PROM : حافظه فقط خواندنی قابل برنامه نویسی (PROGRAMABLR READ ONLY MEMORY)
یک نوع دیگر از خانواده حافظه ها است . بسیار شبیه ROM بوده و تفاوت PROM با ROM در این است که می تواند توسط یک دستگاه سخت افزاری ویژه ای به نام PROM Programmer قابل برنامه نویسی باشد و پس از آن دیگر قابل برنامه ریزی نمی باشد .
نکته : فرق ROM با PROM در این است که ROM ها همگی دارای یک برنامه هستند که از طرف سازنده در RROM قرار می گیرد ، اما PROM به صورت خالی به بازار ارائه می شود و مصرف کننده فقط یک بار به دلخواه در داخل PROM داده های خود را قرار می دهد.
EPROM : حافظه فقط خواندنی قابل برنامه ریزی و قابل پاک شدن که کوتاه شده یا مخفف عبارت:
ERASEABLE PROGRAMMABLE READ ONLY MEMORY مدل دیگری از حافظه ها است. این حافظه کاملاً شبیه به PROM است ، با این تفاوت که برای بارها میتوان داده های این حافظه را پاک کرد و مجدداً برنامه ریزی جدید را بر روی آن انجام داد . این حافظه برای کاربران حرفه ای بسیار مناسب خواهد بود .