افزودن حافظه به یک سیستم،یکی از مفیدترین موارد ارتقاء سیستم می باشد که شما می توانید اجرا نمائید.ازطرف دیگر این گزینه ارتقاء ،یکی از ارزان ترین موارد ارتقاء سیستم محسوب می گردد. بالاخص هنگامی که شما افزایش قابلیت سیستم های عامل ویندوز و لینوکس را در نظر بگیرید که با این کار امکان دسترسی بیشتر را برای آن ها فراهم می نمائید. در برخی موارد، دو برابر کردن حافظه، می تواند سرعت یک کامپیوتر را نیز دوبرابر کند.
در این مقاله، افزودن حافظه RAM و انتخاب تراشه های حافظه، و نیز نصب و تست حافظه نصب شده را مورد بحث قرار می دهیم.

استراتژی ها و گزینه های ارتقاء حافظه

افزودن حافظه می تواند یک راه حل ارزان قیمت محسوب گردد. با افزودن مقدار نسبتاً کمی ماژول های حافظه به سیستم می توانید راندمان عملکرد سیستم را به شدت افزایش دهید.
چگونه باید حافظه را به کامپیوتر اضافه نمود؟ برای انجام این کار دو راه وجود دارد:
*افزودن حافظه در اسلات های خالی روی مادربرد
*جایگزین نمودن حافظه فعلی مادربرد با حافظه پر ظرفیت تر
اگر شما قصد ارتقاء به یک سیستم کامپیوتری قدرتمندتر را دارید، معمولاً نمی توانید حافظه سیستم قبلی خود را مورد استفاده قرار دهید. اغلب اوقات بهترین گزینه، استفاده از یک حافظه بهینه می باشد که مادربرد جدید شما قادر به پشتیبانی از آن هست.
اطمینان حاصل کنید که بطور دقیق نیازهای آتی سیستم خود را به لحاظ سرعت، محاسبه و نیازهای یک سیستم عامل چند وظیفه ای، مدنظر قرار داده اید.
برای تعیین اینکه در چه زمانی باید به سیستم خود حافظه اضافه نمایید، می توانید از performance monitor(swapfile.msc) داخل ویندوز استفاده نمایید. می توانید آن را از منوی استارت یا از یک خط فرمان اجرا نمایید. برای بررسی میزان استفاده از حافظه، memory را بعنوان performance انتخاب نموده و شمارنده های زیر را فعال کنید:
Pages/Sec: این شمارنده، تعداد دفعات در ثانیه که سیستم از حافظه مجازی( swapfile) بجای حافظه فیزیکی استفاده می نماید را اندازه می گیرد. یک مقدار 20، مبین یک مشکل بالقوه است. تنظیمات حافظه مجازی را بررسی کنید؛ اگر شمارنده بالای عدد 20 بود، و سیستم در حال انجام عملیات سنگین دسترسی به فایل نیست، در این صورت زمان آن رسیده که حافظه سیستم را افزایش دهید.
Commited Bytes و Commited Byte: Available Bytesها، حافظه مجازی مورد استفاده را دنبال می کنند؛ available Bytes، مقدار حافظه فیزیکی موجود را زیر نظر دارد. اگر مقدار available Bytes پایین است، باید اقدام به افزایش حافظه نمایید.
Cache Bytes: مقدار RAM مورد استفاده برای کاشه سیستم فایل را اندازه می گیرد. در صورتی که این پارامتر زیر 4MB می باشد، RAM بیشتری را اضافه نمایید.
قبل از اینکه به سیستم خود RAM اضافه نمایید،می بایست ماژول های حافظه مورد نیاز سیستم خود را تعیین نمایید. دفترچه راهنمای سیستم معمولاً حاوی این اطلاعات است.
در صورتیکه نیاز به جایگزین نمودن یک ماژول حافظه معیوب یا افزودن حافظه بیشتر به سیستم خود هستید،چندین روش برای تعیین ماژول صحیح برای سیستم وجود دارد:

*بررسی ماژول های نصب شده داخل سیستم: هر ماژول دارای برچسبی است که اطلاعات ظرفیت و سرعت سیستم را نشان می دهد.
*استفاده از یوتیلیتی پیکربندی حافظه آنلاین از شرکت عرضه کننده حافظه، برای بررسی حافظه سیستم
*دانلود و اجرای نرم افزار آنالیز عرضه شده توسط شرکت سازنده حافظه یا شرکت ثالث: SiSoftware Sandra و برنامه های مشابه از تراشه SPD روی هر ماژول، برای تعیین این اطلاعات استفاده می کنند.
مراجعه به اسناد سیستم: این گزینه را مخصوصاً در آخر آوردیم، چرا که اگر شما BIOS upgradeها را نصب کرده باشید، امکان استفاده ازحافظه بیشتر( بیش از آنکه در دفترچه راهنما ذکر شده) داخل سیستم وجود دارد. بیشتر به اطلاعات آنلاین تکیه کنید.

خرید حافظه

هنگام خرید حافظه، چند مسأله وجود دارد که می بایست مدنظر قرار گیرد. برخی از آن ها مرتبط با مسأله ساخت و توزیع حافظه هستند در حالیکه موارد دیگر مربوط به نوع حافظه ایست که شما خریداری می کنید. در این قسمت مقاله برخی از مسائل قابل توجه هنگام خرید حافظه مورد بحث قرار می گیرد.

تأمین کنندگان تراشه های حافظه

شرکت های زیادی اقدام به فروش حافظه کامپیوتر می نمایند، اما تعداد محدودی از شرکت ها در واقع سازنده حافظه محسوب می شوند. در حقیقت فقط چند شرکت هستند که تراشه های حافظه را می سازند اما تعداد بیشتری از شرکت ها اقدام به ساخت ماژول های حافظه همانند DIMM، SIMM و RIMM می نمایند. اغلب شرکت هایی که تراشه های واقعی RAM را می سازند، همچنین ماژول های مربوطه را نیز تولید می نمایند. اگرچه شرکت های دیگر صرفاً ماژول ها را می سازند. این شرکت ها، تراشه های حافظه را از چندین شرکت سازنده تراشه خریداری نموده و سپس ماژول های مربوط به این تراشه ها را تولید می کنند. در نهایت برخی شرکت ها صرفاً یا فقط تراشه ها را می سازند و یا صرفاً فقط ماژول ها را تولید می کنند.دراین حالت، شرکت های مذکور از ماژول های تولید شده بوسیله شرکت های دیگر استفاده نموده و از مارک خود روی این ماژول ها استفاده می نمایند.
ماژول های حافظه ساخته شده بوسیله شرکت های سازنده تراشه، ماژول های دست اول نامیده می شوند در حالیکه موارد تولید شده بوسیله سازندگانی که تراشه تولید نمی کنند، ماژول های دسته دوم و در نهایت ماژول هایی که بسادگی تحت یک نام مختلف بعنوان ماژول های دسته اول یا دوم نامگذاری مجدد می گردند، ماژول های دسته سوم نامیده می شوند.
سازندگان دسته اول( که در آنجا یک شرکت، هم تراشه و هم ماژول را می سازد)، شرکت های میکرون، infineon، سامسونگ، میتسوبیشی، توشیبا، NEC و شرکتهای دیگر می باشند. شرکت های طرف ثانی که صرفاً ماژول های حافظه را می سازند شامل شرکت Kingeston, OCZ Technologies, Mushkin, Smart, Simple Tech, Viking می گردند.
در لایه سوم، شما حافظه را از یک شرکت سازنده نمی خرید، بلکه از یک تاجر خریداری می نمائید.
اغلب سازندگان بزرگ حافظه، کمیت های کوچکی از تراشه های حافظه را به کاربران نهایی نمی فروشند اما برخی از این شرکت ها اقدام به تأسیس فروشگاه هایی نموده اند که مستقیماً حافظه های تولید شده را در اختیار مصرف کننده نهایی قرار می دهند. یکی از بزرگترین شرکت های سازنده حافظه در دنیا( میکرون)، دارای فروشگاه های عرضه مستقیم محصولات است( www.crucial.com) که می توان از آن ها مستقیماً خرید نمود.

ملاحظات خرید DIMM

هنگام خرید DIMM، نکات اصلی که می بایست مدنظر قرار دهید عبارتند از:
آیا شما به نسخه های DDR2، DDR، SDR یا DDR3 نیاز دارید؟
آیا به قابلیت ECC یا non-ECC نیاز دارید؟
آیا شما به نسخه های رجیستر شده یا بافر نشده نیاز دارید؟
به چه درجه سرعتی در حافظه نیاز دارید؟
آیا به یک زمان تأخیر CAS(Column address Strobe) خاص نیاز دارید؟
اخیراً، DIMMها در نسخه های DDR2، DDR، SDR(SDRAM) و DDR3 عرضه می شوند. آن ها قابل تعویض نیستند زیرا از سیگنالینگ کاملاً متفاوتی استفاده نموده و برای جلوگیری از نصب اشتباه، دارای شکاف های متفاوتی می باشند. سیستم های با قابلیت اعتماد بالا همانند سرورها، می توانند از نسخه های ECC استفاده کنند. اگرچه اغلب سیستم ها از انواع ارزان تر non-ECC استفاده می نمایند. اغلب سیستم ها از DIMMهای بافر نشده استاندارد استفاده می کنند اما مادربردهای سرور فایل یا ایستگاه های کاری، برای پشتیبانی از مقادیر بسیار حجیم حافظه که نیاز به DIMMهای رجیستر شده دارند، طراحی می شوند. DIMMهای رجیستر شده دارای رجیسترهای حافظه خاص خود می باشند که امکان می دهند این ماژول، حافظه بیشتری را نسبت به یک DIMM استاندارد نگهداری نماید. DIMMها دارای تنوعی از سرعت ها می باشند با این قاعده که شما می توانید همیشه یک مورد سریع تر را جایگزین یک مورد کندتر نمائید اما عکس این حالت صادق نیست.
مسأله دیگر مرتبط با سرعت، زمان تأخیر Column address Strobe می باشد. گاهی اوقات این مشخصه بصورت حروف اختصاری CAS یا CL مطرح گشته و برحسب تعداد سیکل بیان می شود و هرچه این اعداد کوچکتر باشد نشان دهنده سرعت های بالاتر است. تأخیر پائین تر CAS، بطور قابل توجهی عملکرد حافظه را بهبود می دهد. SDR DIMM در نسخه های CL3 یا CL2 موجود هستند که CL2 سریع تر می باشد. DDR DIMMها در دو نسخه CL5.2 یا CL2 موجودند که CL2 سریع تر از مورد اول می باشد. DDR2 DIMMها در نسخه های CL 3,4,5 و DDR3 DIMMها با CL 7,8,9 عرضه می شوند. در همه موارد CL های کوچکتر، سریعترند. شما می توانید DIMMهایی با زمان های تأخیر CAS متفاوت را ترکیب نمائید اما معمولاً سیستم بطور پیش فرض در سرعت های پائین تر سیکل خواهد زد.

جایگزین ساختن ماژول ها با نسخه های پر ظرفیت تر

اگر همه شکاف های ماژول حافظه روی مادربرد شما اشغال شوند، بهترین گزینه، حذف یک بانک حافظه موجود و جایگزین ساختن آن با ماژول های پر ظرفیت تر می باشد.
اگرچه از آنجائیکه ماژول های پر ظرفیت تری موجود هستند که از تعداد پین مناسبی برای نصب در داخل مادربرد شما برخوردارند، فکر نکنید که این حافظه پر ظرفیت ترکارخواهد کرد. چیپ ست سیستم شما و تنظیم بایوس، ظرفیت حافظه قابل استفاده را محدود می نماید. هنگام نصب حافظه جدید می بایست اطمینان حاصل کنید که سیستم شما به آخرین نسخه بایوس مجهز می باشد.
اگر سیستم شما از حافظه دو یا سه کاناله پشتیبانی می کند، می بایست از ماژول ها بطور مزدوج یا سه تایی استفاده نموده و آنها را در مکان مناسب روی مادربرد نصب کنید.